پروژه دانشجویی مقاله بررسی رابطه بین تفکرات غیرمنطقی و ملاکهای همسرگزینی در دانشجویان دختر و پسر تحت word دارای 124 صفحه می باشد و دارای تنظیمات و فهرست کامل در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است
فایل ورد پروژه دانشجویی مقاله بررسی رابطه بین تفکرات غیرمنطقی و ملاکهای همسرگزینی در دانشجویان دختر و پسر تحت word کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه و مراکز دولتی می باشد.
این پروژه توسط مرکز مرکز پروژه های دانشجویی آماده و تنظیم شده است
توجه : توضیحات زیر بخشی از متن اصلی می باشد که بدون قالب و فرمت بندی کپی شده است
بخشی از فهرست مطالب پروژه پروژه دانشجویی مقاله بررسی رابطه بین تفکرات غیرمنطقی و ملاکهای همسرگزینی در دانشجویان دختر و پسر تحت word
عنوان
صفحه
فصل اول: مقدمه
1ـ1ـ مقدمه
1ـ2ـ بیان مساله
1ـ3ـ سابقه و ضرورت مساله
1ـ4ـ اهداف پژوهش
1ـ5ـ سوالات تحقیق
1ـ6ـ تعاریف نظری و عملیاتی مفاهیم و متغیرها
1ـ6ـ1ـ تعریف تفکر
1ـ6ـ2ـ تعریف تفکر غیر منطقی
1ـ6ـ3ـ تعریف عملیاتی تفکر غیرمنطقی
1ـ6ـ4ـ تعریف ازدواج
1ـ6ـ5ـ معیارهای ازدواج
1ـ6ـ5ـ1ـ معیارهای زیستی
1ـ6ـ5ـ2ـ معیارهای روان شناختی
1ـ6ـ5ـ3ـ معیارهای اجتماعی
1ـ6ـ5ـ4ـ معیارهای اقتصادی
1ـ6ـ5ـ5ـ عوامل خانوادگی
1-6-6- تعریف عملیاتی ملاکهای همسرگزینی
1ـ7ـ متغیرهای تحقیق
عنوان
صفحه
1ـ7ـ1ـ متغیر مستقل
1ـ7ـ2ـ متغیر وابسته
1ـ7ـ3ـ متغیر تعدیل کننده
1ـ7ـ4ـ متغیر کنترل
1ـ7ـ5ـ متغیرهای مداخله گر
فصل دوم: مبانی نظری و پیشینه تحقیق
2ـ1ـ مروری کلی بر نظریه درمان عقلانی ـ هیجانی ـ رفتاری
2ـ1ـ1ـ روشهای شناختی
2ـ1ـ2ـ روشهای فراخوان عاطفی
2ـ1ـ3ـ روشهای رفتاری آشفتگی
2ـ2ـ ماهیت سلامتی و آشتفگی روان شناختی
2ـ3ـ اصول ششگانه نظریه الیس
2ـ3ـ1ـ اصل اول
2ـ3ـ2ـاصل دوم
2ـ3ـ3ـ اصل سوم
2ـ3ـ4ـ اصل چهارم
2ـ3ـ5ـ اصل پنجم
2ـ3ـ6ـ اصل ششم
2ـ4ـ باورهای غیر منطقی
عنوان
صفحه
2ـ5ـ انواع باورهای غیر منطقی
2ـ5ـ1ـ تفکر غیرمنطقی تایید دیگران
2ـ5ـ2ـ تفکر غیرمنطقی توقع بیش از حد (انتظارات زیاد از خود)
2ـ5ـ3ـ تفکر غیر منطقی سرزنش کردن
2ـ5ـ4ـ تفکر غیر منطقی واکنش نومیدی
2ـ5ـ5ـ تفکر غیرمنطقی عدم کنترل هیجانات
2ـ5ـ6ـ تفکر غیر منطقی دلواپسی اضطرابی
2ـ5ـ7ـ تفکر غیر منطقی اجتناب از مشکلات
2ـ5ـ8ـ تفکر غیرمنطقی اتکا به دیگران (وابستگی)
2ـ5ـ9ـ تفکر غیرمنطقی درماندگی نسبت به تغییر خویش
2ـ5ـ10ـ تفکر غیرمنطقی عدم کنترل در برابر مشکلات دیگران
2ـ5ـ11ـ تفکر غیرمنطقی کمال طلبی
2ـ6ـ تاریخچه ازدواج
2ـ7ـ تعریف ازدواج
2ـ8ـ فلسفه ازدواج
2ـ9ـ هدفها و انگیزه های ازدواج و تشکیل خانواده
2ـ10ـ انگیزه های دیگر
2ـ11ـ ازدواج و اشکال آن
2ـ12ـ اقسام ازدواج
عنوان
صفحه
2ـ12ـ1ـ ازدواج یک همسر گزینی
2ـ12ـ2ـ ازدواج چند زن گزینی
2ـ12ـ3ـ ازدواج چند شوهر گزینی
2ـ12ـ4ـازدواجهای گروهی
2ـ13ـ عوامل موثر در ازدواج
2ـ13ـ1ـ عوامل اجتماعی
2ـ13ـ2ـ عوامل سیاسی
2ـ13ـ3ـ عوامل فرهنگی
2ـ13ـ3ـ1ـ دین و مذهب
2ـ13ـ3ـ2ـ آداب و رسوم در رابطه با ازدواج
2ـ13ـ3ـ3ـ آراستن ظاهر
2ـ13ـ4ـ عوامل اقتصادی
2ـ13ـ5ـ عوامل روانی و اخلاقی
2ـ13ـ5ـ1ـ عوامل توفیق و حفظ زناشویی
2ـ13ـ5ـ2ـ ویژگی هایی که در امر زناشویی نقش دارند
2ـ13ـ6ـ عوامل جسمانی و ژنتیکی
2ـ13ـ7ـ سن ازدواج
2ـ13ـ7ـ1ـ جنبه روانی
2ـ13ـ7ـ2ـ جنبه فیزیولوژیکی
عنوان
صفحه
2ـ14ـ مهمترین عوامل توفیق در ازدواج
2ـ14ـ1ـ رشد عاطفی و فکری
2ـ14ـ2ـ توافق، علایق و طرز تفکر
2ـ14ـ3ـ تشابه تحصیلی و طبقاتی
2ـ14ـ4ـ طرز فکر راجع به امور جنسی
2ـ15ـ عوامل موثر در ناپایداری ازدواج
2ـ15ـ1ـ فقر اقتصادی
2ـ15ـ2ـ کم سن و سال بودن زن و مرد
2ـ15ـ3ـ بی فرزندی و کم فرزندی
2ـ15ـ4ـ شهرگرایی و رشد صنعت
2ـ15ـ5ـ استقلال مالی و اقتصادی زن
2ـ15ـ6ـ اختلاف در مذهب و فرهنگ
2ـ15ـ7ـ ناراحتی روحی و روانی
2ـ15ـ8ـ ناتوانی جنسی
2ـ15ـ9ـ عدم سازش فکری و اجتماعی
2ـ15ـ10ـ عدم وجود روابط انسانی درخانواده
2ـ16ـ ساختار خانواده و همسرگزینی
2ـ17ـ همسرگزینی در ایران
2ـ18ـاصول کلی در انتخاب همسر
عنوان
صفحه
2ـ18ـ1ـ توجه به خانواده
2ـ18ـ2ـ اخلاق نیک
2ـ18ـ3ـ رعایت اصول کفویت
2ـ18ـ4ـ توجه به تناسب سنی و جسمی
2ـ18ـ5ـ سلامت جسمی و روحی
2ـ18ـ6ـ علم و سواد
2ـ18ـ7ـ زیبایی
2ـ19ـ پژوهشهای انجام شده در زمینه تفکرات غیرمنطقی و ملاکهای همسرگزینی;
فصل سوم: روش انجام پژوهش
3ـ1ـ روش پژوهش و دلایل انتخاب آن
3ـ2ـ جامعه آماری
3ـ3ـ حجم نمونه
3ـ4ـ روش نمونه برداری
3ـ5ـ روشهای گردآوری داده ها، ابزارهای پژوهش
3ـ5ـ1ـ آزمون تفکرات غیر منطقی A.T.I.B
3ـ5ـ2ـ اعتبار و پایایی آزمون تفکرات غیرمنطقی A.T.I.B
3ـ5ـ3ـ روند ساخت آزمون تفکرات غیرمنطقی A.T.I.B
3ـ5ـ4ـ همسانی درونی آزمون A.T.I.B
3ـ6ـ پرسشنامه مربوط به ملاکهای همسرگزینی
عنوان
صفحه
3ـ7ـ طرح اجرای پژوهش
3ـ8ـ روشهای آماری
فصل چهارم : تجزیه و تحلیل داده ها
4ـ1ـ توصیف داده ها
4ـ2ـ داده های جمعیت شناختی
4ـ3ـ تحلیل داده های مربوط به سوالات تحقیق
4ـ3ـ1ـ سوالات تحقیق
4ـ3ـ1ـ1ـ سوال اول
4ـ3ـ1ـ2ـ سوال دوم
4ـ3ـ1ـ3ـ سوال سوم
4ـ3ـ1ـ4ـ سوال چهارم
فصل پنجم : بحث و نتیجه گیری
5ـ1ـ بحث و خلاصه
5ـ2ـ بحث براساس سوالات تحقیق
5ـ2ـ1ـ سوال اول
5ـ2ـ2ـ سوال دوم
5ـ2ـ3ـ سوال سوم
5ـ2ـ4ـ سوال چهارم
5ـ3ـ نتیجه گیری
عنوان
صفحه
5ـ4ـ محدودیتهای پژوهش
5ـ5ـ پیشنهادات
منابع
منابع فارسی
پیوستها
پرسشنامه تفکرات غیر منطقی A.T.I.B
پرسشنامه مربوط به ملاکهای ازدواج
پاسخنامه آزمون تفکرات غیر منطقی
فهرست جداول
عنوان
صفحه
4ـ1ـ گستره سنی دانشجویان شرکت کننده در پژوهش
4ـ2ـ فراوانی و درصد فراوانی سن دانشجویان
4ـ3ـ میانگین و انحراف استاندارد تفکرات غیرمنطقی
4ـ4ـ میانگین و انحراف استاندارد تفکرات غیرمنطقی در دختران و پسران
4ـ5ـ مقایسه تفکرات غیرمنطقی در دختران و پسران
4ـ6ـ میانگین و انحراف استاندارد ملاکهای همسرگزینی
4ـ7ـ میانگین و انحراف استاندارد ملاکهای ازدواج در گروه دختران و پسران
4ـ8ـ مقایسه ملاکهای ازدواج در دختران و پسران
4ـ9ـ ضریب همبستگی بین تفکرات غیرمنطقی و ملاکهای همسرگزینی
4ـ10ـ ضرایب همبستگی بین انواع تفکرات غیرمنطقی و ملاکهای همسرگزینی
4ـ11ـ فراوانی، میانگین و انحراف استاندارد ملاکهای ازدواج مربوط به سطوح مختلف تفکرات غیر منطقی
بخشی از منابع و مراجع پروژه پروژه دانشجویی مقاله بررسی رابطه بین تفکرات غیرمنطقی و ملاکهای همسرگزینی در دانشجویان دختر و پسر تحت word
1) آلیس، آلبرت ـ رابرت هارپر (1381) زندگی عاقلانه، ترجمه مهرداد فیروزبخت، چاپ سوم، انتشارات رشد
2) آلیس، آلبرت، روان درمانی انسان گرایی ، ترجمه احمد اعتمادی ـ جزوه کلاسی ـ تهران، دانشکده علوم تربیتی و روان شناسی علامه طباطبائی
3) الیس آلبرت (1381) ، هیچ چیز نمی تواند ناراحتم کند ـ آره هیچ چیز، مترجمان: مهرداد فیروزبخت و حسین عرفانی ـ تهران، خدمات فرهنگی رسا
4) اعزازی، شهلا (1380) جامعه شناسی خانواده، چاپ دوم، تهران، نشر رودکی
5) امینی، ابراهیم، نقش ایمان در تحکیم بنیان خانواده (نشریه ماهیانه آموزشی، تربیتی پیوند) شماره
6) استادی، رضا(1374)، بررسی رابطه بین باورهای غیرمنطقی و عزت نفس در دانش آموزان پایه چهارم دبیرستانهای شهر تهران،پایان نامه کارشناسی ارشد دانشکده علوم تربیتی وروان شناسی علامه طباطبائی
7) اتکینسون، ریتال اتکینسون، ریچارد و هیلگارد، ارنست (1369) زمینه روان شناسی جلددوم ت: محمدنقی براهنی و همکاران، تهران انتشارات رشد
8) بک، آئرون تی (1369) شناخت درمانی و روان شناسی افسردگی ترجمه: مهدی قراچه داغی چاپ اول تهران نشر ویسی
9) بک آئرون تی (1369) عشق هرگز کافی نیست. ترجمه مهدی قراچه داغی چاپ اول تهران انتشارات نیوند
10) جعفری بوئین، احسان (1381) بررسی معیارهای همسرگزینی در بین دانشجویان دانشگاه فردوسی، پایان نامه کارشناسی دانشگاه علوم بهزیستی
11) حسینی بیرجندی، سیدمهدی (1375) مشاوره در آستانه ازدواج، چاپ اول، تهران انتشارات آوای نور
12) دلاور، علی (1381) روش تحقیق در روان شناسی و علوم تربیتی ، تهران، نشر ویرایش
13) رشید پور، مجید (1373) مراحل ازدواج، چاپ ششم انتشارات بدر
14) ساروخانی، باقر (1370) مقدمه ای بر جامعه شناسی خانواده، ج اول، تهران انتشارات سروش
15) شفیعی، مازندرانی ، سید محمد (1376) راز خوشبختی ـ تهران موسسه فرهنگی انتشارات شفق
16) فرجاد، محمدحسین، (1372) آسیب شناسی خانواده و طلاق، تهران، انتشارات منصوری
17) گردی، فلور (1381) بررسی رابطه بین تفکرات غیرمنطقی و سلامت روانی دانشجویان دانشگاه شهید بهشتی تهران، دانشکده علوم تربیتی و روان شناسی شهید بهشتی
18) مظاهری، علی اکبری (1362) اخلاق خانواده، تهران انتشارات شفق
19) مصلحتی، حسین (1379) ازدواج و ازدواج درمانی ـ تهران ـ نشر البرز
20) مهدوی، محمد صادق (1377) بررسی تطبیقی تغییرات ازدواج . تهران انتشارات دانشگاه شهید بهشتی
21) مومن زاده (1381) فرید، بررسی رابطه تفکرات غیرمنطقی و الگوهای دلبستگی با سازگاری زناشویی
22) هومن، حیدرعلی (1380) شناخت روش علمی در علوم رفتار (پایه های پژوهش) تهران نشر پارسا
1ـ1ـ مقدمه
ازدواج و تشکیل خانواده یکی از حوادث و وقایعی است که در زندگی انسانها نقش اساسی و تعیین کننده دارد. یافتن روحی رشد دهنده که تحت عنوان همسری می تواند نیمی یا همه زندگانی انسان را در مسیر صحیح و رهایی بخش قرار دهد، به عنوان یکی از مهمترین تصمیم های سرنوشت ساز زندگی هر زن و مرد مطرح بوده و هست
معمولاً خانواده مدرسه نوع دوستی است که مدام به انسان نوع دوستی و حب بشر که بر اساس ضرورت و طبیعت است تبلیغ و تلقین می کند. خانواده کانونی است که دو موجود مرد و زن برای موجودیت خود و برای آینده و کمال خود و بالاخره برای ادامه بقای خود به وسیله فرزندان خویش امیدها و دلواپسی های مشترک و یکنواخت و یکسانی دارد.(ابراهیمی بختور 1369نقل از جعفری)
بدون تردید ازدواج عامل بیداری خانواده است و خانواده از دیدگاهی یک نشان یا نماد اجتماعی شمرده می شود و برآیند یا انعکاس از کل جامعه است در یک جامعه منحط خانواده نیز خود به خود منحط خواهد شد. و برعکس در سلامت جامعه سازمانهای آن از جمله خانواده نیز از سلامت برخودار خواهند بود. اما به محض تکوین خانواده همچون هر سازمان اجتماعی دیگر بر زمینه اجتماعی خود اثر خواهد گذاشت
ازدواج و زندگی زناشویی بعنوان مهمترین و عالیترین رسم اجتماعی، برای دستیابی به نیازهای عاطفی و ایمنی افراد بزرگسال همواره مورد تایید بوده است. ازدواج رابطه ای انسانی، پیچیده، ظریف و پویا می باشد که از ویژگیهایی برخوردار بوده است. همچنین توجه به کانون خانواده محیط سالم و سازنده روابط گرم و تعاملات میان فردی صمیمی ای که می توانند موجب رشد و پیشرفت افراد گردند از جمله اهداف و نیازهای ازدواج محسوب می شوند. لیکن شواهد بسیار واضحی وجود دارد که زوجها در جامعه معاصر، مشکلات شدید و فراگیر را در هنگام برقراری و حفظ روابط عاشقانه و صمیمی تجربه می کنند. (مومن زاده 1381)
در این خصوص یکی از موثرترین شیوه های بررسی، شناخت علل مشکلات ارتباطی و شناختی ـ رفتاری می باشد که کاربرد زیادی را به همراه داشته است. روان شناسان متخصص و آشنا به این شیوه با توجه به برداشتهای ذهنی، باورها، تفکرات، انتظارات و اعتقادات هر فرد وتاثیر آن بر رفتارهای روزمره، ضمن بررسی و توصیف تاثیرات این عوامل و چگونگی تاثیر آن بر روابط بین فردی، با راهنمایی و نیز با تصحیح مشکلات شناختی و بکارگیری شیوه های نوین رفتاری، ارتباطی و حل مساله، نه تنها به رشد فردی، که به ایجاد ارتباط صحیح و مناسب افراد نیز می پردازند
از میان رویکردهای مختلف، شناخت درمانی کار را با این فرضیه اساسی آغاز می کند که بیماریها و اختلاف های روانی از شناخت های اشتباه، باورها و عقاید نادرست و نگرشهای غلط ناشی می شود. و این باورها و عقاید و نگرشها می تواند حتی کلیه جوانب زندگی یک فرد را در برگیرد و در این خصوص جوانی که در شرف ازدواج است. بروی لازم است که قبل از ازدواج در مورد انتخاب همسر اطلاعات کافی کسب کند و سپس اقدام نمایند. اما متاسفانه اکثر پسران و دختران، بدون تجربه و اطلاعات لازم و با باورها و نگرشهایی گاه غلط و غیرمعقول به چنین امر بسیار مهم و سرنوشت ساز اقدام می نمایند. و چه بسا که در آینده دچار مشکلات عدیده روانی و خانوادگی می شوند و گاه با یک انتخاب نادرست و مدنظر قرار دادن ملاکهای غیرمعقول سرنوشت این ازدواج به ناسازگاری و نزاع و گاه به طلاق منجر می شود. بنابراین برای بهبود فرد و رهایی او از مشکلات روانی، باید شناختها، باورها و نگرشهای مشکل آفرین شناسایی شوند و با ابزارهای بالینی ارزیابی گردند. ولذا هدف از این تحقیق بررسی تفکرات غیرمنطقی و ارتباط آن با ملاکهای همسرگزینی در دانشجویان است که مورد بررسی قرار خواهد گرفت
1ـ2ـ بیان مساله
اختلالات روان شناختی نتیجه ترکیبی از عوامل بیولوژیکی، محیطی و اجتماعی می باشد و به ندرت می توان علت واحدی را برای یک اختلال مطرح کرد. بعضی مواقع حوادث اولیه دوران کودکی منجر به تحریفات شناختی بعدی می شوند، فقدان تجربه یا آموزشی ممکن است منجر به شیوه های نادرست یا ناسازگار تفکر شود. (بک و وایشار 1989 نقل از گردی)
ممکن است تحت شرایط فشارزا، هنگامی که افراد یک موقعیت تهدید کننده را پیش بینی یا درک می کنند، تفکراتشان تحریف شوند. این افکار غلط تنها علت اختلالات روان شناختی نیستند، بلکه ترکیبی از عوامل زیستی، رشدی، و محیطی در پیدایش و تکوین اختلالات نقش ایفا می کنند. (همان منبع)
نظریه بک در مورد اختلالات هیجانی بیانگر آن است که اولین مولفه در این گونه اختلالات حضور افکار منفی خود کار است. این افکار غیر معمول بوده، اغلب به ظاهر توسط حوادث برانگیخته می شوند، نه اینکه ضرورتاً نتایج تفکر جهت دار باشند. آنها به نظر می رسد، ناگهانی بوده و اغلب برای فرد معتبر می باشد. به این معنی که این افکار همانند حقایق پذیرفته می شوند، بدون اینکه تحلیل بیشتری بر روی آنها صورت بگیرد. اثرشان منجر به خلق آشفته و باعث تفکرات و تصورات بیشتر برای ظهور در یک مسیر نزولی از ناامیدی است. (ویلیامز و همکاران 1999 نقل از گردی)
اشتغال فکر نسبت به ازدواج در افراد جوان کاملاً عادی است و برای هر جوانی یکبار در طول زندگی اش این فرصت پیش می آید که ازدواج نماید. بنابراین دختران و پسران باید به خاطر داشته باشند که ازدواج خطرناک ترین گزینش است که برای خود انجام می دهند و براساس همین گزینش خود را خوشبخت یا بدبخت می گردانند
پل گلیک، آمارشناس ارشد دولت آمریکا در زمینه مسائل خانوادگی خواستار آن است که به افراد به نحو موثرتری، در زمینه اینکه چگونه عاقلانه ازدواج کنند آموزش داده شود یا به عبارتی دیگر وی خواهان روشی، برای انتخاب همسر است، که از نظر علمی آزمایش شده و مورد تایید باشد. (تافلر 1372 نقل از جعفری)
از آنجا که یکی از عواملی که در یک ازدواج موفق موثر است، همان الگوها و روشها و ملاکهای همسرگزینی است و این انتخابها و ملاکها خود نیز متاثر از عوامل و خلق و خو و حالتهای عاطفی و هیجانی افراد قرار دارد و تفکرات غیر معقول و باورهای غیرمنطقی باعث می شود، که جوانان در انتخاب و گزینش و توجه به این ملاکها تحت تاثیر قرارگیرند و همانگونه که ذکر گردید و با توجه به مسائل و مشکلات بوجود آمده برای جوانانی که دچار ناسازگاریهای زناشویی شده اند و با توجه به آمار طلاق در جامعه و کودکان بی سرپرست، که قربانی یک انتخاب ناآگاهانه و جدایی پدر و مادر از هم می شوند. نقش و توجه جدی به امر گزینش ملاکها و معیارهای همسرگزینی در ازدواج جوانان مشخص و معلوم می گردد
« اگر دخترها و پسرها می دانستند هدف از ازدواج چیست و اگر با معیارهای اصیل در انتخاب همسر آشنایی داشتند به یقین این تعداد از خانواده های اجتماعی متزلزل نمی شدند.» (رشیدپور 1375)
اگر فردی خود را خوب بشناسد و بداند کیست، چگونه می اندیشد و اعتقادات او بر چه اساسی می باشد، هرگز با فردی که خلاف او فکر می کند ازدواج نمی کند و خود را وارد یک جهنم واقعی نمی سازد. در واقع، بعد از خودشناسی به این واقعیت می رسیم که برای یک ازدواج صحیح باید نسبت به فرد مقابل نیز شناخت، پیدا کرد و این مساله بسیار مهمی است زیرا بسیاری از دانشمندان اعتقاد دارند که شناخت مساله بسیار غامض و پیچیده ای است و گاهی تا آخر عمر نمی توان دیگری را واقعاً آن طور که هست شناخت
پس هر دختر و پسری که می خواهند با یکدیگر ازدواج کنند باید با تکیه بر توان عقلی و قدرت اندیشیدن، به طور منطقی معیارهای اصولی همانندی را در نظر بگیرند و با توجه به نقاط مشترک و تشابه بیشتر همسر خود را برگزینند. (جعفری 1381)
1ـ3ـ سابقه و ضرورت مساله
تفکر عالی ترین و بغرنج ترین فرآیند شناختی است که نمایانگر نحوه انعکاس جهان در ذهن انسان می باشد. انسان در فرآیند و درک، تنها با اشیا منفرد و مشخص ارتباط پیدا می کند که بطور مستقیم به اندامهای حسی او اثر می گذارند، لیکن به برکت تفکر، به کیفیتهایی در اشیاء پی می برد که مستقیماً قابل تشخیص و بررسی نیستند. ویژگی مشخصه تفکر، انعکاس اشیاء، پدیده های ذاتی، پیوندها و روابط علّی بین خصلتهای هر شیء و نیز بین خود اشیاء و پدیده ها در ذهن انسان است. (قاسم زاده 1361 نقل از گردی)
امروزه توجه بسیاری به نقش عوامل شناختی (نگرشها[1]، تفکرات[2]، و انتظارات[3] بر رفتار معطوف شده است. جایگاه شناخت به عنوان متغیر واسطه ای تعامل شخص با شخص[4] بسیار حائز اهمیت است. خصوصاً درمانگران، با تصویر ذهنی، فعالیتهای روانی و الگوهای تفکر فرد به عنوان عوامل کلیدی رشد، تداوم و تغییر رفتار ناکارآمد، بسیار مواجه می شوند. درمان شناختی به دنبال تغییر در تفکر و فعالیتها بوسیله تاثیرگذاری بر الگوهای هشیار تفکر فرد است.(گلدنبرگ و گلدنبرگ1996نقل از گردی)
روان شناسان شناختی معتقدند که رویدادهای ذهنی صرفاً پدیده های همایند نیستند، بلکه فرآیندهای شناختی بر رفتار تاثیر دارند. آنها بویژه اعتقاد دارند که فرآیندهای شناختی آشفته موجب اختلالات روانی می شوند؛ که با تغییر دادن این شناختها، اختلال را می توان تسیکن داد و حتی آنرا درمان کرد. (روزنهان و سیکمن 1379 نقل از گردی)
(اتکینسون و دیگران 1369)، از اندیشه، دانش ها، تفسیرها، دریافتها و افکار هر فرد به عنوان شناخت یاد می کنند. به عبارتی آنچه از شناختها مورد نظر است، افکار و نگرشهایی است که فرد راجع به خودش، جهان و دیگران دارد. همچنین الیس بر این باور است که: اضطراب و اختلالات عاطفی نتیجه طرز تفکر غیرمنطقی و غیرعقلانی است. به نظر او، افکار و عواطف کنشهای متفاوت و جداگانه ای نیستند. از این رو، تا زمانی که تفکر غیرعقلانی ادامه دارد، اختلالات عاطفی نیز به قوت خود باقی خواهد بود. به نظر الیس، افرادی که خود را اسیر و گرفتار افکار غیر عقلانی خویش می کنند، احتمالاً خود را در حالت احساس خشم، مقاومت،خصومت، دفاع، گناه، اضطراب، بی ثمری، سستی و رخوت مفرط، عدم کنترل، و ناشادی قرار می دهد. انسان به وسیله اشیای خارجی مضطرب و برآشفته نمی شود، بلکه دیدگاه و تصوری که او از اشیاء دارد، موجب نگرانی و اضطرابش می شوند. تمام مشکلات عاطفی افراد از تفکرات جادویی و موهوم آنها سرچشمه می گیرد که از نظر تجربه معتبر نیستند. (پاپن 1974 نقل از گردی)
همانطور که ذکر گردید «از دیدگاه الیس بسیاری از ناراحتی ها و بی نظمی ها در زندگی عاطفی مردم ناشی از عقایدی غیر منطقی هستند که آنها در مورد خود و جهان پیرامون خود دارند» و یکی از جنبه های زندگی عاطفی مردم مساله ازدواج و زندگی زناشویی است بدون تردید ازدواج بزرگترین و مهمترین حادثه زندگی هر فرد و انسانی است که موفقیت و شکست در آن، برای هر یک از زوجین سرنوشت ساز خواهد بود. بنابراین بر هر دختر و پسری لازم است که قبل از ازدواج در مورد انتخاب همسر اطلاعات کافی کسب کنند و سپس اقدام نمایند
موثرترین قدم در موفقیت یک خانواده، دقت و بررسی کافی در مرحله انتخاب همسر است تجربه نشان می دهد که بسیاری از ناکامی های خانوادگی از ناآگاهی یا غفلت و اشتباه در همین مرحله ناشی می شود. برخی به سادگی و بدون بررسی کافی اقدام به تشکیل خانواده می کنند و بدون آنکه از عواقب سهل انگاری خود در این زمینه آگاه باشند همسری بر می گزینند و پس از گذشت مدتی کوتاه در می یابند که میان آنها تناسب فکری و اخلاقی لازم وجود ندارد. برخی دیگر ملاکهایی را در انتخاب همسر برای خود در نظر می گیرند که جز خسران و پشیمیانی چیزی به دنبال نخواهد داشت. از این رو موفقیت خانواده در درجه اول به این بستگی دارد که انتخاب همسر از روی آگاهی و با توجه به معیارهای درست و منطقی صورت گیرد. از این رو یادآوری این نکته به خانواده ها و جوانانی که در آستانه تشکیل خانواده هستند بسیار ضروری است که در مرحله انتخاب همسر، با انتخابی ناآگاهانه و سطحی آینده خود را تباه نسازند، زیرا در پی این اشتباه عمری را به پشیمانی سپری خواهند کرد. (سادات 1376 نقل از جعفری)
همچنین (آلبرت الیس 1375 نقل از مومن زاده) با ارائه نظریه رفتار درمانی عقلانی ـ عاطفی (R.E.B.T ) در زمینه ماهیت انسان معتقد است که انسان موجودی است که بطور بالقوه هم ظرفیت داشتن تفکر منطقی را داراست و هم می تواند به گونه ای غیرمنطقی بیندیشد. تحقیقات زیادی نشان داده اند که بین تفکر، احساس و رفتار روابط متقابل وجود دارد به گونه ای که تفکر بر عواطف نیز در چگونگی اندیشیدن و پردازش محرکها تاثیر می گذارند. با توجه به روابط متقابل بین شناخت و عواطف رویکرد R.E.B.T معتقد است که احساسهای شادمانی، رضامندی و عزت نفس نتیجه تفکر منطقی و احساسهای نارضامندی، اضطراب و افسردگی تحت تاثیر تفکر غیرمنطقی است. مطابق این رویکرد، از ویژگی های دیگر انسانی، توانایی اندیشیدن فرد روی محتوا و فرایند تفکر خود می باشد. یعنی همانطور که، انسان می تواند روی تفکر خود بیندیشد، این ظرفیت را هم دارد که با اصلاح و تغییر تفکر نامناسب، خود را از شر اضطرابها و ناراحتی های روانی رها سازد. (الیس 1375نقل از مومن زاده)
در زمینه مشکلات و ناسازگاری زناشویی، نیز الیس معتقد است که، ریشه این مشکلات و ناسازگاریها، در تفکر غیر منطقی یک یا هر دو شریک است. و در صورت اصلاح این تفکر غیر منطقی، اختلالات زناشویی از بین خواهند رفت. (همان منبع)
نورمن ایستین، (1986 نقل از مومن زاده) برخی از انتظارات غیرواقعی مردم را در مورد روابط زناشویی چنین بیان کرده است: «عدم توافق بین زن و شوهر، باعث تیره شدن روابط آنها می شود، زن و شوهرها باید قادر به حدس زدن نیازها و خلقیات یکدیگر باشند به طوریکه بتوانند فکر هم را بخوانند. بدیهی است که چنین آدمهای بزرگی (زنان و مردان) نمی توانند تغییری در خود به وجود آورند. با جمع بندی تحقیقات متعددی که درباره علل طلاق انجام شده به نظر می آید که مهمترین منابع دشواریهای زناشویی، در درون خود «زوجها» قرار دارد همچنین برنز(1984) و الیس (1978) به نقل از مومن زاده ) می گویند: تفکرات غیرمنطقی و انعطاف ناپذیری تفکر زوجها، علت اصلی اختلافات در روابط اجتماعی و بخصوص در روابط زوجها می باشد. به لحاظ آماری تحقیقات انجام شده در کشورهای پیشرفته حدود 90% جدایی ها از نارسایی های روانی، هیجانی و خصوصاً تفکرات غیرمنطقی زوجها بوجود می آید و حدود 60% افراد در این زمینه، یعنی وجود تفکرات غیرمنطقی و سوءظن از هم جدا شده اند. و از بین تمام عواملی که در از هم گسیختگی بنیان خانواده موثر است، طبق آمار گزارش شده، عامل سوء تفاهم، تفکرات غیرمنطقی و مطلق گرا از همه بیشتر دیده شده است. (کاظمی 1366 به نقل از مومن زاده)
همچنین (فرجاد 1372 نقل از مومن زاده) اظهار می کنند که ستیزه های خانوادگی و طلاق به عنوان یکی از دردناکترین مسائل اجتماعی قابل بحث در جامعه ما و اکثر جوامع، متاسفانه روز به روز در حال افزایش است. امروزه احساس امنیت وآرامش و روابط صمیمانه بین زن و مرد به سستی گرائیده است و خانواده به گونه فزاینده ای با نیروی مخرب و ویرانگر مواجهه شده است. و این تهدید مهمی برای سلامت جامعه به شمار می رود و در حال حاضر و در بسیاری از کشورهای صنعتی و پیشرفته میزان طلاق تا رقم 5% افزایش یافته است. توجه جدی به گسترش مشکلات و ناسازگاریهای زناشویی و افزایش آمار طلاق و مشاجره ها در خانواده ها که بخشی از آن از همین عدم توجه به ملاکها و معیارهای ازدواج صورت می گیرد و با توجه به مسائلی که عنوان شد اهمیت و ضرورت نوع تفکرات و نگرشها و شناخت افراد در مورد ملاکها و معیارهای ازدواج از ضرورتهای انجام این تحقیق است
1ـ4ـ اهداف پژوهش
الف) بررسی ارتباط تفکرات غیرمنطقی با ملاکهای همسرگزینی
ب) بررسی تفاوت تفکرات غیرمنطقی در دختران و پسران
ج) بررسی ارتباط نوع تفکرات غیرمنطقی با نوع ملاکهای همسرگزینی
د) بررسی نوع گزینش در دختران و پسران
1ـ5ـ سوالات تحقیق
الف) آیا بین تفکرات غیرمنطقی و ملاکهای همسرگزینی در دانشجویان رابطه وجود دارد؟
ب) آیا بین تفکرات غیرمنطقی در دختران و پسران تفاوت وجود دارد؟
ج) آیا بین نوع تفکرات و نوع ملاکهای همسرگزینی رابطه ای وجود دارد؟
د) آیا بین ملاکهای انتخاب شده در پسران و دختران تفاوت وجود دارد؟
1ـ6ـ تعاریف نظری و عملیاتی مفاهیم و متغیرها
1ـ6ـ1ـ تعریف تفکر[5]
تفکر در معنای وسیعی خود مجموعه ای از هیجانات ، اندیشه ها، رفتارها و احساساتی است که بطور وسعی با هم در تعاملند. (الیس، 1962 نقل از مومن زاده)
1ـ6ـ2ـ تعریف تفکر غیرمنطقی [6]
تفکری است با اغراق زیاد، انعطاف پذیری بیجا، غیرعقلانی بویژه مطلق گرا. همچنین تفکرات غیرمنطقی دارای خصوصیات زیر هستند
1)حقیقت ندارند و با واقعیتها منطبق نیستند
2) باید و حکم برای فرد می آورند
3) تعادل فرد را از بین می برند و حال فرد را آشفته می کنند
4) از ایجاد نظم جلوگیری می کنند
5)مانع مواجهه موفقیت آمیز با حوادث تحریک کننده می گردند
علاوه بر آن، افکار غیرمنطقی باورهایی هستند که برذهن فرد سلطه دارند و عامل تعیین کننده نحوه تعبیر ، تفسیر و معنی بخش به رویدادها و تنظیم کننده کیفیت و کمیت رفتارها و عواطف می باشند. (جلالی طهرانی، 1368 نقل از مومن زاده)
1ـ6ـ3ـ تعریف عملیاتی تفکر غیرمنطقی
منظوراز تفکرات غیرمنطقی نمره ای است که دانشجویان از آزمون تفکرات غیرمنطقی (A.T.I.B ) کسب می کنند
1ـ6ـ4ـ تعریف ازدواج[7]
کارلسون، ازدواج را اینگونه تعریف می کند: «ازدواج فرآیندی است از کنش متقابل بین دو فرد، یک مرد و یک زن که برخی شرایط قانونی را تحقق بخشیده اند و مراسمی برای برگزاری زناشویی خود برپا داشته اند و به طور کلی عمل آنها مورد پذیرش قانون قرار گرفته و بدان ازدواج اطلاق شده است. (ساروخانی 1370 نقل از مهدوی)
به عبارت دیگر ازدواج، قراردادی است رسمی، برای پذیرش یک تعهد متقابل جهت زندگی خانوادگی، که آدمی در خط سیر معین و مشخص از زندگی قرار می گیرد. این قرارداد با رضایت و خواسته طرفین بر مبنای آزادی کامل دو طرف منعقد شده و در سایه آن روابطی بس نزدیک بین آن دو پدید می آید. (مصلحتی 1379 ص 31)
ازدواج به تعریف جامعه شناسی، عبارت از برقراری رابطه معقول اجتماعی میان زن و مرد ( یا زنان و مردان) از سن معینی بر اساس زندگی مشترک و داشتن روابط مجاز جنسی با یکدیگر است، که با رضایت والدین یا قیم آنها صورت می گیرد. (مصلحتی 1379 ص 41)
1ـ6ـ5ـ معیارهای ازدواج
منظور، برخی معیارهای زیست شناختی، روان شناختی، اجتماعی و فرهنگی، اقتصادی و خانوادگی است که، جوانان در جهت همسرگزینی در نظر دارند و عبارتند از
1ـ6ـ5ـ1ـ معیارهای زیست شناختی یا دموگرافیک شامل
سلامت جسمی و نبردن نقص جسمی در طرف مقابل، زیبایی و عوامل مربوط به جذابیت فرد، تناسب سنی طرفین، قد، رنگ مو و پوست، تناسب اندام و ;
1ـ6ـ5ـ2ـ معیارهای روان شناختی شامل
تمایل طرف مقابل به فعالیتهای هنری، عشق و علاقه طرفین به یکدیگر، انعطاف پذیری و توانایی تصمیم گیری و سازگاری فرد، متناسب بدون رفتار فرد، عدم اختلال روانی و رفتاری در فرد و خانواده وی، شناخت طرفین از یکدیگر پیش از ازدواج و ;
1ـ6ـ5ـ3ـ معیارهای اجتماعی و فرهنگی
تناسب تحصیلات دختر و پسر، اشتراک مذهب و فرهنگ طرفین، خویشاوند بودن طرفین، اشتراک زبان، همشهری بودن و ;
1ـ6ـ5ـ4ـ معیارهای اقتصادی شامل
میزان جهیزیه و مهریه، میزان درآمد و امکانات رفاهی پسر، تمکن مالی خانواده، داشتن منزل شخصی و اتومبیل و ;
1ـ6ـ5ـ5ـ عوامل خانوادگی شامل
رضایت والدین طرفین، تعداد اعضاء خانواده طرفین، تک فرزند بودن طرف مقابل ، فرهنگ و تحصیلات خانواده، جدایی والدین طرفین، در قید حیات بودن والدین و ;
1ـ6ـ6ـ تعریف عملیاتی ملاکهای همسرگزینی
نمره ای است که هر فرد از پرسشنامه مربوط به ملاکها ازدواج کسب می کند
1ـ7ـ متغیرهای تحقیق :
1ـ7ـ1ـ متغیر مستقل
در این پژوهش، تفکرات غیرمنطقی به عنوان متغیر مستقل است که، اثر آن روی متغیر وابسته تبیین یا پیش بینی می شود. در این پژوهش تفکرات غیرمنطقی از طریق آزمون تفکرات غیر منطقی A.T.I.B مورد ارزیابی قرار می گیرد
1ـ7ـ2ـ متغیر وابسته
ملاکها و معیارهای همسرگزینی، در این تحقیق متغیر وابسته است که تاثیرات متغیر مستقل روی آن معلوم می گردد
1ـ7ـ3ـ متغیر تعدیل کننده
در این پژوهش جنسیت آزمودنیها به عنوان متغیر تعدیل کننده در نظر گرفته شده است
1ـ7ـ4ـ متغیر کنترل
در این پژوهش وضعیت تاهل و مقطع تحصیلی به عنوان متغیر کنترل در نظر گرفته شده که ما در این پژوهش صرفاً دانشجویان مقطع کارشناسی که مجرد هستند و هنوز ازدواج نکرده اند را به عنوان آزمودنی در اختیار گرفته ایم
1ـ7ـ5ـ متغیرهای مداخله گر
نوع تربیت و بافت خانوادگی و همچنین قومیت دانشجویان و تیپ شخصیتی آنها و همچنین دید آنها نسبت به مسائل روزمره به عنوان متغیر مداخله گر هستند، که به طور نامحسوس روی نگرش و انتخاب دانشجویان و رفتار آنها تاثیر می گذارد
فصل دوم
مبانی نظری و پیشینه تحقیق